Informacja dla właścicieli i zarządców nieruchomości
Układ urbanistyczny śródmieścia miasta Kołobrzeg został wpisany do rejestru zabytków województwa zachodniopomorskiego w dniu 21 lipca 1953 r. pod nr A-1366 (dawniej nr 10). Tym samym ochroną prawną objęto materialne dziedzictwo urbanistyczne i architektoniczne średniowiecznego miasta.
Obszar chroniony położony jest w granicach ulic: Rzecznej, Wąskiej, Dubois oraz Budowlanej.
Wpis do rejestru wprowadził ochronę prawną elementu dziedzictwa kulturowego - obszaru o znacznej powierzchni, intensywnie zabudowanego i zamieszkanego. Wpisanie do rejestru zabytków układu urbanistycznego miało na celu zachowanie najcenniejszych elementów historycznego rozplanowania oraz kompozycji przestrzennej. Oznacza to m.in. zachowanie w niezmienionym kształcie rozplanowania placów i ulic, ich przebiegu, szerokości i przekroju, a także zachowanie gabarytów zabudowy i zasadniczych proporcji wysokościowych kształtujących zespół.
Historyczny układ urbanistyczny Kołobrzegu stanowi przestrzenne założenie miejskie zawierające zespoły budowlane, pojedyncze budynki i formy zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w układzie historycznych podziałów własnościowych i funkcjonalnych, w tym ulic lub sieci dróg.
Współczesna zabudowa śródmieścia Kołobrzegu z lat 90-tych XX wieku jest próbą rewitalizacji historycznej przestrzeni miejskiej - nawiązuje skalą oraz bryłą do historycznego miasta i pokrywa się z oryginalną siatką ulic.
Wpisanie do rejestru zabytków układu urbanistycznego jest wpisem obszarowym, a nie indywidualnym, co oznacza, że obiekty znajdujące się na takim obszarze podlegają ochronie zabytków. Ochronie podlegają zewnętrzne cechy obiektów, które łącznie tworzą konceptualną całość, co ma na celu zachowanie najcenniejszych elementów historycznego rozplanowania oraz kompozycji przestrzennej zespołu.
Na terenie śródmieścia zlokalizowane są także obiekty nieruchome wpisane indywidualnie do rejestru zabytków:
- Ratusz Armii Krajowej 12 (A-1065)
- Bazylika konkatedralna Mariacka 5 (A-1063)
- Pałac Brunszwickich Armii Krajowej 13 (A-1064)
- Akademia Rycerska Wąska 1 (A-1066)
- Baszta Prochowa Dubois 20 (A-97)
- Baszta Więzienna Wąska (A-97)
- Domek Kata Ratuszowa 1 (A-7)
- Kamienica Kupiecka E. Gierczak 5 (A-19)
- Dom Księży Emerytów, Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP z Domem Parafialnym Katedralna / ul. Rzeczna (A-1401)
Ochrona wynikająca z ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami powoduje konieczność uzyskania pozwoleń administracyjnych właściwego konserwatora zabytków na działania podejmowane przez właścicieli lub zarządców przy wszystkich obiektach położonych w granicach obszaru Śródmieścia Miasta Kołobrzeg.
Informujemy, iż pozwolenia Miejskiego Konserwatora Zabytków w Kołobrzegu wymagają działania realizowane na terenie śródmieścia, o których mowa w art. 36 ww. ustawy, m.in:
- Prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych (np. remont lub zmiana kolorystyki elewacji, termodernizacja, naprawa dachów, schodów zewnętrznych);
- Umieszczanie urządzeń technicznych, tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych oraz napisów na budynkach, w pasie drogowym, na placach;
- Podejmowanie innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku (np. lokalizacja tymczasowych ogródków gastronomicznych stoisk handlowych lub promocyjnych, umieszczanie donic, gazonów, stojaków na rowery w pasie drogowym, scen koncertowych, ławek, koszy etc.).
Wzory wniosków są opublikowane na stronie BIP Urzędu Miasta Kołobrzeg - karty usług
- https://bip.um.kolobrzeg.pl/m,30211,miejski-konserwator-zabytkow.html
- adres Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków: 78-100 Kołobrzeg ul. Ratuszowa 13
Natomiast pozwolenia Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Delegatury w Koszalinie (adres: ul. Zwycięstwa 125, 75-602 Koszalin) wymagają działania planowane na terenie śródmieścia:
- Prowadzenie prac ziemnych;
- Prowadzenie badań archeologicznych;
- Usuwanie drzew i krzewów z terenu nieruchomości lub jej części.
Wzory wniosków są dostępne na stronie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie. https://wkz.szczecin.pl/formularze